به گزارش نبض نگار: سندرم گیلن باره (GBS) یک اختلال عصبی نادر است که در آن پاسخ خودایمنی بدن به سیستم عصبی محیطی حمله می‌کند. اعصاب محیطی در خارج از مغز و نخاع قرار دارند و مسئول اتصال سیستم عصبی مرکزی به سایر قسمت‌های بدن، از جمله چشم‌ها، گوش‌ها، عضلات و رگ‌های خونی هستند. علائم اولیه شامل ضعف و سوزن سوزن شدن در پاها و ساق پا است، اگرچه با گذشت زمان این علائم می‌توانند به قسمت بالای بدن گسترش یافته و شدیدتر شوند، از جمله فلج در برخی موارد.
چه چیزی باعث سندرم گیلن باره می‌شود؟
علت دقیق سندرم گیلن باره ناشناخته است. این بیماری مسری یا ارثی نیست. این بیماری با رویدادهایی که سیستم ایمنی را تحت فشار قرار می‌دهند و ممکن است باعث ایجاد بیماری شوند، مانند عفونت‌ها، جراحی یا در موارد نادر، واکسیناسیون، مرتبط دانسته شده است. علائم اغلب در روزها و هفته‌های پس از یک بیماری گوارشی یا تنفسی ویروسی رخ می‌دهند. برخی از مناطق جهان پس از عفونت با ویروس زیکا، میزان بالاتری از GBS را گزارش کرده‌اند. 
محققان فکر می‌کنند که GBS ممکن است زمانی ایجاد شود که یک ویروس باعث ایجاد تغییراتی در سلول‌های خاصی در سیستم عصبی شود و پاسخ خودایمنی بدن را تحریک کند. هنگامی که سیستم ایمنی به این اعصاب سالم آسیب می‌رساند، آنها نمی‌توانند سیگنال‌ها را به طور مؤثر بین مغز و بقیه بدن منتقل کنند. در نتیجه، عضلات قادر به عملکرد صحیح نیستند و در برخی موارد باعث ضعف و در نهایت فلج می‌شوند. مغز همچنین ممکن است سیگنال‌های کمتر یا غیرطبیعی از بدن دریافت کند که می‌تواند باعث احساسات غیرمنتظره‌ای مانند سوزن سوزن شدن در پاها شود.
افراد می‌توانند در هر سنی به GBS مبتلا شوند، اگرچه این بیماری بیشتر بزرگسالان و افراد مسن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری در مردان و زنان به طور مساوی رخ می‌دهد.
علائم و نشانه‌های سندرم گیلن باره
علائم سندرم گیلن باره می‌تواند از موارد بسیار خفیف ضعف عضلانی کوتاه تا فلج تقریباً کامل متغیر باشد. در برخی موارد شدید، این می‌تواند منجر به ناتوانی در تنفس مستقل شود.
علائم اولیه معمولاً شامل احساسات غیرقابل توضیح مانند سوزن سوزن شدن در پاها یا دست‌ها است که ممکن است به درد خفیف در پاها و کمر تبدیل شود. این احساسات ممکن است قبل از شروع علائم اصلی مانند مشکلات حرکتی یا فلج، ناپدید شوند یا گسترش یابند. با بدتر شدن علائم، افراد اغلب متوجه مشکل در راه رفتن یا بالا رفتن از پله‌ها می‌شوند. علائم همچنین می‌توانند بر قسمت بالای بدن، عضلات مسئول تنفس و عضلات صورت تأثیر بگذارند.
بیشتر افراد در عرض دو هفته پس از شروع علائم، بیشترین میزان ضعف را دارند. حدود 90 درصد از افراد تا هفته سوم بیماری به مرحله بیشترین ضعف می‌رسند. سایر علائم می‌تواند شامل مشکلات مربوط به حرکت چشم و بینایی، مشکل در بلع یا صحبت کردن، مشکلات هماهنگی، ضربان قلب یا فشار خون غیرطبیعی و مشکلات گوارشی یا کنترل مثانه باشد.
عوارض سندرم گیلن باره
در موارد بسیار شدید سندرم گیلن باره، ضعف عضلانی ممکن است توانایی تنفس شما را مختل کند. برخی از افراد مبتلا به GBS برای کمک به تنفس به لوله تنفسی و دستگاه نیاز دارند. بیشتر افراد به طور کامل از GBS بهبود می‌یابند، اما برخی افراد مشکلات طولانی مدتی را تجربه می‌کنند، از جمله:
ضعف جزئی، بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن
درد عصبی مکرر
کندی روده یا عدم توانایی در تخلیه کامل مثانه
نوسانات فشار خون
ریتم نامنظم قلب
لخته شدن خون
زخم‌های فشاری
تشخیص سندرم گیلن باره
پزشک می‌تواند بر اساس علائم فرد و نتایج آزمایش‌های بالینی و آزمایشگاهی، تشخیصی ارائه دهد. آنها توجه خواهند کرد که آیا علائم هر دو طرف بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد - یک نشانه رایج GBS - چه زمانی و چگونه علائم شروع می‌شوند و علائم با چه سرعتی پیشرفت می‌کنند. پزشکان همچنین ممکن است معاینه عصبی را برای آزمایش رفلکس‌های تاندون عمقی در پاها و بازوها انجام دهند، زیرا این رفلکس‌ها معمولاً در موارد GBS از بین می‌روند.
آزمایش سرعت هدایت عصبی (NCV) به پزشکان این امکان را می‌دهد که با اندازه‌گیری سرعت حرکت سیگنال‌های الکتریکی از طریق اعصاب، عملکرد عصب را ارزیابی کنند. افراد مبتلا به GBS مقدار بیشتری پروتئین در مایع مغزی نخاعی خود - مایعی که نخاع و مغز را احاطه کرده است - دارند، بنابراین پزشکان ممکن است برای اندازه‌گیری سطح این پروتئین، پونکسیون کمری یا ضربه به نخاع نیز تجویز کنند.
گزینه‌های درمانی سندرم گیلن باره
علائم شدید می‌توانند تهدیدکننده زندگی باشند، بنابراین برای افراد مبتلا به GBS مهم است که فوراً تحت درمان قرار گیرند. به دلیل عوارض احتمالی، اکثر افراد مبتلا به GBS در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان بستری و تحت درمان قرار می‌گیرند. درمان زودهنگام می‌تواند به بهبود نتایج کمک کند. 
هیچ درمانی برای این بیماری وجود ندارد، اما 70٪ از افراد مبتلا به GBS به طور کامل بهبود می‌یابند. بهبودی می‌تواند از چند هفته تا چند سال طول بکشد. حدود 30٪ از افراد پس از 3 سال همچنان ضعف باقی مانده را تجربه می‌کنند و حدود 15٪ ضعف طولانی مدت را تجربه می‌کنند. در موارد شدید، GBS می‌تواند باعث ناتوانی دائمی افراد شود.
ایمونوتراپی می‌تواند به مدیریت GBS، کاهش شدت آن و کوتاه کردن زمان بهبودی کمک کند. این درمان‌ها شامل ایمونوگلوبولین داخل وریدی (IVIG) و تعویض پلاسما است. هر دو درمان اگر ظرف دو هفته از شروع علائم انجام شوند، به یک اندازه مؤثر هستند.
درمان IVIG شامل تزریق داخل وریدی آنتی‌بادی‌هایی است که می‌توانند به مبارزه با پاسخ خودایمنی بدن کمک کنند. IVIG با مسدود کردن حمله سیستم ایمنی به سلول‌های عصبی سالم و کاهش التهاب عمل می‌کند. تعویض پلاسما روشی است که با جایگزینی پلاسما (بخش مایع خون) با یک مایع پروتئینی، برخی از آنتی‌بادی‌های مخرب را از جریان خون حذف می‌کند. این فرآیند ممکن است مدت و شدت بیماری را کاهش دهد.
مراقبت‌های حمایتی برای GBS می‌تواند شامل لوله تنفس یا دستگاه تنفس مصنوعی، مانیتور قلب یا سایر تجهیزات پزشکی باشد. این تجهیزات به نظارت یا پشتیبانی از بدن فرد در حین بهبودی و التیام کمک می‌کنند. با بهبود فرد، اغلب به یک مرکز توانبخشی منتقل می‌شود. فیزیوتراپی و سایر روش‌های درمانی ممکن است برای بازیابی قدرت و از سرگیری فعالیت‌های روزانه ضروری باشند.
مدت زمان سندرم گیلن باره
در حالی که اکثر افراد به طور کامل از GBS بهبود می‌یابند، این روند می‌تواند طولانی باشد. بهبودی ممکن است تنها چند هفته یا تا چند سال طول بکشد.
علائم معمولاً ظرف چهار هفته به حالت پایدار می‌رسند و بهبودی 6 تا 12 ماه طول می‌کشد. برای برخی افراد، بهبودی ممکن است تا سه سال طول بکشد.
منبع: https://www.everydayhealth.com/
https://www.americanbrainfoundation.org
3 دیدگاه