به گزارش نبض نگار: کشیدن دندان عقل در بیشتر مواقع با جراحی انجام میشود، اما اگر دندان کج یا نهفته نباشد می توان به راحتی آن را کشید. کشیدن دندان های عقل بالا معمولا راحت تر از دندان عقل پایین است. تا زمانی که دندان عقل مشکلی ایجاد نکرده است نیاز به کشیدن آن نیست. دوره بهبودی پس از کشیدن این دندان تنها چند روز طول می کشد. در این مدت میتوانید برای کنترل درد مسکن مصرف کنید.
کشیدن دندان عقل معمولا طی یک عمل جراحی انجام می شود تا یک یا چند دندان عقل که سومین دندان آسیاب بزرگ دائمی هستند، از دهان بیرون کشیده شوند.
بیشتر ما چهار دندان عقل در انتهای هر قوس دندانی داریم. اما از آنجایی که دندان های عقل آخر از همه بیرون میزنند، در بسیاری از مواقع فضای کافی برای رشد آنها باقی نمانده است در نتیجه نمیتوانند کامل یا صاف و مرتب بیرون بزنند. این ممکن است باعث درد یا عفونت شود. در نتیجه تصمیم بر کشیدن دندان عقل گرفته می شود.
با این حال گاهی اوقات هم برخی از دندانپزشکان برای جلوگیری مشکلات احتمالی در آینده، دندان عقل را می کشند حتی در حالی که هیچ مشکلی ایجاد نکرده است. بر سر این موضوع اتفاق نظر وجود ندارد.
آیا کشیدن دندان عقل لازم است؟
دندان عقل آخرین دندانی است که در عقب دندان در می آید. در صورتی که شرایط زیر را داشته باشد، نیازی به کشیدن آن نیست:
- سالم است.
- کامل رشد کرده و بیرون زده است.
- از جایگاه درستی بیرون زده و وضعیت تماس آن با دندانهای مقابل درست و مناسب است.
- به آن دسترسی دارید و میتوانید با مسواک و نخ دندان آن را خوب تمیز کنید.
با این وجود، در بسیاری از موارد دندان عقل فضای کافی برای رشد مناسب ندارد و مشکلاتی ایجاد می کند. ممکن است دندان همراستا با بقیه دندانها نباشد و با زاویه و یا حتی به صورت خوابیده قرار گرفته باشد. در این حالت مشکلاتی هنگام بیرون زدن آن به وجود می آید.
مشکلاتی که دندان عقل ممکن است ایجاد کند به صورت زیر است:
کاملا نهفته در زیر لثه باقی می ماند. اگر دندان نتواند بیرون بزند، بخشی از آن یا همه آن در فک گیر می کند. گاهی این باعث عفونت یا تشکیل کیست می شود که به بقیه دندانها یا حتی استخوان فک، صدمه می رساند.
دندان عقل نیمه نهفته مانده است یعنی بخشی از آن بیرون زده است اما بخشی از آن هم در زیر لثه مانده است. این وضعیت باعث می شود تمیز کردن دندان سخت تر شود. در نتیجه پلاک و باکتریها راحت تر اطراف آن جمع می شوند و عفونت و پوسیدگی ایجاد می کنند.
دندان عقل فضای کافی ندارد و با فشاری که به بقیه دندانها وارد می کند، باعث کج شدن آنها می شود.
کشیدن دندان عقل چه خطرات و عوارضی ممکن است داشته باشد؟
- درد و ورم لثه و حفره دندان کشیده شده.
- خونریزی که پس از 24 ساعت متوقف نشده است.
- درد در هنگام باز کردن فک ها
- کندی التیام زخم
- صدمه دیدن ترمیم دندان های مجاور یا ریشه آنها
- التهاب دردناکی به نام خشکی حفره دندان که در صورت کنده شدن زودتر از موعد لخته خون، روی می دهد.
- بی حسی دهان و لبها پس از بر طرف شدن تاثیر بی حسی موضعی که ناشی از صدمه دیدن یا التهاب عصبهای فک است.
عوارض نادر عبارتند از موارد زیر:
- بی حسی طولانی مدت یا ماندگار دهان یا لبها
- شکستن فک در صورتی که دندان محکم به استخوان چسبیده باشد
- سوراخ شدن سینوس در موارد دندان عقل بالا
- از آنجایی که در هنگام جراحی کشیدن دندان عقل ممکن است باکتریها وارد جریان خون شوند، ممکن است در جایی از بدن عفونت ایجاد شود. کسانی که در مقابله با عفونت در بدن مشکل دارند پیش و پس از جراحی باید آنتی بیوتیک مصرف کنند. از جمله این افراد، کسانی که با نقص مادرزادی در قلب به دنیا آمده اند و کسانی که دریچه قلب مصنوعی دارند، می باشند.
سن کشیدن دندان عقل چه زمانی است؟
نمیتوان سن مشخصی را برای کشیدن دندان عقل بیان کرد چون دندانپزشکان معتقدند تا زمانی که دندان عقل مشکلی ایجاد نکرده است یا به نظر نمی رسد مشکل ایجاد کند، نیازی به کشیدن آن نیست.
برخی دندانپزشکان توصیه می کنند اگر دندان عقل کامل بیرون نزده است، بهتر است کشیده شود و بهترین سن برای این کار، جوانی است چون هنوز ریشه دندانها و استخوان کامل رشد نکرده اند و کشیدن دندان راحت تر است و بهبودی پس از آن هم سریعتر. به همین علت برخی از جوانان دندان عقل خود را می کشند پیش از این که مشکلی به وجود آورده باشد.
به گفته انجمن دندانپزشکی آمریکا، کشیدن دندان عقل در صورتی ضروری است که تغییراتی در ناحیه این دندانها ایجاد شده باشد مانند:
- عفونت مکرر لثه اطراف آن
- تشکیل کیست
- تومور
- صدمه رساندن به دندان های همسایه
- التهاب لثه
- پوسیدگی گسترده دندان
تصمیم برای کشیدن دندان عقل همیشه تصمیم قاطعانه ای نیست. برای این که بدانید این کار برای شما مناسب است یا نه، با دندانپزشک و یا جراح دهان صحبت کنید.
جالب است بدانید برخی افراد اصلا دندان عقل در نمی آورند. در بسیاری از افراد هم دندان عقل به شکلی طبیعی و سالم بیرون میزند و مشکلی ایجاد نمی کند. بنابراین نیازی نیست آن را بکشند.
آیا دندان عقل نهفته باید کشیده شود؟
دندان نهفته به دندانی گفته می شود که در داخل فک گیر کرده و نتوانسته کامل بیرون بزند.
مشکلات نهفتگی دندان عقل
- درد
- گیر کردن ذرات غذا پشت دندان عقل
- عفونت یا التهاب لثه
- پوسیدگی دندان در بخش بیرون زده دندان عقل
- صدمه دیدن دندانهای اطراف یا استخوان مجاور
- تشکیل کیست در اطراف دندان عقل
عوارض ارتودنسی
جلوگیری از بروز مشکل ناشی از نهفتگی دندان عقل در آینده
به سختی میتوان پیش بینی کرد آیا دندان عقل نهفته در آینده مشکل ساز می شود یا خیر. اما در موارد زیر، کشیدن و یا جراحی دندان عقل نهفته منطقی است:
- دندان عقل وضعیتی دارد که میتواند منجر به بروز مشکل شود.
- فضای کافی برای بیرون زدن آن وجود ندارد و یا تمیز کردن کامل آن سخت است.
- عوارضی در کشیدن دندان عقل در میانسالی یا پیری میتواند به وجود بیاید که در جوانی کمتر محتمل است.
- در سالمندی ممکن است عمل جراحی کشیدن دندان عقل و عوارض پس از جراحی برای فرد سخت باشد.
نحوه آماده شدن برای جراحی دندان عقل
جراحی دندان عقل انواع و اهداف متفاوتی دارد. به عنوان مثال این کار میتواند برای هدف درمانی بوده و یا جهت زیبایی دندان صورت بگیرد.دندان عقل ممکن است در بعضی افراد رشد ناقص داشته باشد و گاهی نیز به اندازه یک دندان معمولی نباشد و یا اینکه در جایی که نباید، رشد کند در این صورت است که به علت ایجاد مشکل در دهان، کشیدن دندان عقل ضرورت پیدا می‌کند. این دندان چون در عمقی قرار می‌گیرد که افراد جهت شست وشو و مراقبت دسترسی کمی به آن دارند بنابراین، بیشتر در معرض بیماری دندان و لثه قرار می‌گیرد و در نتیجه بیشتر دچار پوسیدگی و خرابی میشود.
در بعضی مواقع دندان ممکن است به اصطلاح نهفته باشد و بیرون نیامده باشد، در این حالت دندان، به خاطر بازدارندگی دندانهای مجاور و یا عدم فضای کافی استخوان فک و تراکم بالای استخوان از رشد کافی باز می‌ماند.
کشیدن دندان عقل چگونه است؟
- ابتدا دهان بی حس می شود.
- برشی در لثه ایجاد می شود تا دندانپزشک به دندان و استخوان اطراف آن دسترسی پیدا کند.
- بخشی از استخوان که جلوی دندان را گرفته است برداشته می شود.
- سپس دندان به صورت کامل و یا به صورت چند تکه بیرون آورده می شود.
- هر گونه ذرات باقی مانده دندان یا استخوان برداشته می شود و محل جراحی تمیز می شود.
- لثه بخیه می شود تا زودتر خوب شود اگر چه همیشه نیاز به این کار نیست.
- پانسمان روی محل کشیدن دندان قرار داده می شود تا خونریزی کنترل شده و لخته خون شکل بگیرد.
وضعیت پس از کشیدن دندان عقل چگونه است؟
در بیشتر موارد، دوره بهبودی تنها چند روز طول می کشد. در این مدت میتوانید برای کنترل درد مسکن مصرف کنید.
ممکن است در روز اول کمی خونریزی از محل کشیدن دندان داشته باشید. از تف کردن شدید یا زیاد خودداری کنید چون باعث کنده شدن لخته خون حفره دندان می شود.
برای کاهش ورم و کبودی از کمپرس سرد استفاده کنید. معمولا ظرف دو تا سه روز ورم میخوابد ولی کبودی ممکن است بیشتر طول بکشد.
مایعات زیاد مصرف کنید. نوشیدنی الکلی، گازدار یا کافئین دار مصرف نکنید. همچنین در روز اول نباید نوشیدنی داغ مصرف کنید.
کشیدن دندان عقل در بارداری مجاز است؟
بارداری یکی از دوره‌های مهم و حساس زندگی مادران است که هم زیبایی‌های مخصوص به خود و هم نگرانی‌هایی به همراه دارد و در این دوره تغییرات هورمونی زیادی نیز اتفاق می‌افتد که باعث به وجود آمدن بیماری‌ها و عفونت‌هایی میشود. این مشکلات گاهی اوقات به شکلی است که فرد نیاز به کشیدن دندان عقل پیدا می‌کند. اما آیا مادر میتواند چنین کاری را در زمان بارداری انجام دهد؟ باید بگوییم که درمان ریشه دندان در بارداری میتواند انجام شود، اما دندانپزشکان توصیه می‌کنند که کشیدن دندان عقل به سه ماهه دوم بارداری موکول شود، به دلیل اینکه در ماه 4 الی 6 بارداری اکثر اندام های اصلی جنین تشکیل شده است و اندام در حال رشد ندارد که بخواهد بابت آن نگرانی از جهت کشیدن دندان وجود داشته باشد. این نگرانی ها به دلیل موارد زیر است:
استفاده از مواد بی‌حسی: به عنوان مثال بر اثر استفاده از بعضی داروهای بی حسی در مادر باردار ممکن است انقباض عضلات صاف اتفاق افتاده و در نتیجه منجر به زایمان پیش از موعد شود.
استفاده از اشعه ایکس در کشیدن: یکی از ناراحتی‌های مادران استفاده از اشعه ایکس دندان است، که در این حالت گفته میشود اشعه ایکس استفاده شده در دوز بالایی نبوده و برای شخص معمولی مسئله‌ای ایجاد نمی‌کند و همچنین استفاده از اشعه ایکس برای مادر و جنین مشگلی را ایجاد نمی‌کند؛ اما برای رعایت احتیاط بیشتر باید از پیش بند سربی برای فرد باردار استفاده شود تا از جنین در برابر اشعه محافظت شود.
تاثیر مواد بی‌حسی یا اثر بی‌هوشی: گاهی اوقات درمان ریشه بدون بی‌حسی انجام می‌پذیرد، اما باید از قبل در مورد استفاده از مواد بی‌هوشی از پزشک خود اطلاعاتی کسب کنید. معمولا دوز کمی از مواد برای افراد باردار استفاده میشود. ناگفته نماند که درد حین کشیدن دندان هم ممکن است برای در رشد جنین اثر منفی داشته باشد.
ثاثیرسایر مواد شیمیایی: در مورد تاثیرات مواد شیمیایی باید با پزشک خود مشورت کنید. آیا کشیدن دندان عقل در بارداری بی خطر است؟
6 نکته مهم که باید بعد از کشیدن دندان عقل به آنها توجه کنید
برخی از مهم ترین مواردی که در مراقبت بعد از کشیدن دندان عقل باید به آنها توجه داشته باشید، عبارتند از:
ممکن است بتوانید درد را با مسکن هایی مانند استامینوفن یا داروهای تجویز شده توسط دندانپزشک یا جراح دهان کاهش دهید. داروهای تجویزی در طول عمل بسیار مفید خواهند بود، به خصوص اگر استخوان در طول عمل برداشته شده باشد. نگه داشتن کیسه یخ روی فک نیز می تواند به تسکین درد کمک کند.
از کمپرس های یخ که توسط دندانپزشک یا جراح شما توصیه شده است استفاده کنید. تورم گونه ها معمولاً طی دو تا سه روز بهبود می یابد اما زخم ها ممکن است چند روز طول بکشد تا بهبود یابد.
پس از جراحی، بقیه روز را استراحت کنید. میتوانید از روز بعد فعالیت های عادی خود را از سر بگیرید، اما حداقل به مدت یک هفته، از ورزش شدید که می تواند باعث از بین رفتن لخته ها در مجرا شود، خودداری کنید.
در 24 ساعت اول پس از جراحی از مسواک زدن، شستشوی دهان، تف کردن و استفاده از آب نمک رقیق شده یا سرم شست و شو دهانشویه خودداری کنید.
بعد از 24 ساعت اول مسواک زدن را به طور معمول شروع کنید.
به مدت یک هفته، هر دوساعت یکبار پس از بیدار شدن، دهان خود را با استفاده از دهانشویه، ضد عفونی کنید.
از مصرف خوراک و نوشیدنی هایی که باعث آسیب جدی به قسمت زخم لثه دندان های شما میشود خودداری کنید.
برخی از مهم ترین توصیه های غذایی بعد از کشیدن دندان عقل برای سلامت دهان و دندان های شما عبارت است از:
در 24 ساعت اول فقط غذاهای نرم مانند ماست یا سوپ بخورید. هرگاه که حس می‌کنید دیگر لازم نیس از غذاهای نرم استفاده کنید، میتوانید از غذاهای نیمه خشک میل کنید. از مصرف غذاهای سفت، غذاهای جویدنی و غذاهای تند که می توانند باعث ایجاد حفره یا زخم شوند خودداری کنید.
خوردن بستنی یک ساعت پس از کشیدن دندان عقل، درد و ناراحتی شما را کاهش می دهد.
بعد از جراحی مقدار زیادی آب و مایعات بنوشید.
در 24 ساعت اول از مصرف الکل، کافئین، نوشیدنی های گازدار یا گرم خودداری کنید.
حداقل به مدت یک هفته از نی برای نوشیدن مایعات استفاده نکنید، زیرا عمل مکش می تواند باعث خونریزی شود.
توصیه هایی برای کاهش درد
درد بعد از جراحی دندان عقل شاید بدترین تجربه دندانپزشکی باشد. تا زمانی که داروی بی حسی در حال اثر است، دردی را احساس نخواهید کرد، زیرا مصرف مسکن را فراموش خواهید کرد. بهتر است قبل از ترک مطب دندانپزشکی مسکن مصرف کنید تا با از بین رفتن مسکن درد شدیدی نداشته باشید. فراموش نکنید که حداکثر درد بعد از جراحی در 12 ساعت اول بعد از جراحی است که می توانید با مصرف مسکن با آن کنار بیایید اما معمولا بعد از دو روز از شر درد ناشی از جراحی دندان خلاص می شوید.
منابع:
https://drkachouei.com/
https://babakanclinic.com/
https://www.mayoclinic.org/
0 دیدگاه