به گزارش نبض نگار: تنبلی چشم یا آمبلیوپی عموماً از بدو تولد تا هفت سالگی ایجاد می‌شود و علت اصلی کاهش بینایی در کودکان است. تنبلی چشم می‌تواند هر دو چشم را تحت تأثیر قرار دهد، اما این نادر است.
بینایی کودک در چند سال اول زندگی رشد می‌کند و تشخیص و درمان تنبلی چشم یا آمبلیوپی در اسرع وقت مهم است. اگر این بیماری تشخیص داده نشود و درمان نشود، کودک مبتلا به تنبلی چشم یا آمبلیوپی بینایی طبیعی و سالمی نخواهد داشت.
چه چیزی باعث تنبلی چشم می‌شود؟
تنبلی چشم یا آمبلیوپی می‌تواند از سایر مشکلات چشمی و بینایی مانند موارد زیر ایجاد شود:
استرابیسم - زمانی که چشم‌ها در جهات مختلف قرار دارند. مغز دو تصویر متفاوت دریافت می‌کند و گیج می‌شود. برای جلوگیری از دوبینی، مغز ممکن است تصویر چشمی را که مستقیم به جلو نگاه نمی‌کند نادیده بگیرد. این نادیده گرفتن مداوم تصویر یک چشم در طول رشد بینایی کودک می‌تواند منجر به ضعف بینایی شود. در صورت عدم درمان، بینایی کودک شما ضعیف باقی خواهد ماند.
عیوب انکساری - داشتن عیب انکساری به معنای نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم است. کودک ممکن است عیب انکساری بدتری در یک چشم داشته باشد. آن چشم می‌تواند "خاموش" شود و بینایی به درستی رشد نکند. گاهی اوقات تشخیص این مشکل است زیرا وقتی از هر دو چشم استفاده می‌شود، بینایی کودک خوب به نظر می‌رسد.
انسداد بینایی - هر چیزی که مانع از تمرکز تصاویر روی شبکیه شود، مانع از ارسال سیگنال‌های بینایی توسط چشم شده و منجر به تنبلی چشم می‌شود. این حالت تنبلی چشم ناشی از محرومیت نامیده می‌شود و محرک بسیار قوی برای ایجاد تنبلی چشم است. علل این امر شامل کدر شدن قسمت‌های معمولاً شفاف چشم است - برخی از کودکان با آب مروارید متولد می‌شوند، که در آن عدسی چشم که معمولاً شفاف است، کدر می‌شود، یا افتادگی پلک (پتوز) که مانع از ورود تصاویر به چشم می‌شود.
عواملی که می‌توانند با افزایش خطر تنبلی چشم مرتبط باشند عبارتند از:
تولد زودرس
اندازه کوچک هنگام تولد
سابقه خانوادگی
معلولیت‌های رشدی.
علائم تنبلی چشم یا آمبلیوپی چیست؟
بینایی ضعیف در یک چشم
چشمی که به سمت داخل یا خارج منحرف می‌شود
درک عمق ضعیف
چشم‌چرانی یا بستن یک چشم
کج کردن سر
تنبلی چشم یا آمبلیوپی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
متخصصان چشم، تنبلی چشم یا آمبلیوپی را با موارد زیر تشخیص می‌دهند:
بررسی اینکه آیا بینایی بین دو چشم متفاوت است یا خیر
پوشاندن یکی از چشمان کودک برای دیدن اینکه چقدر می‌تواند یک شیء متحرک را دنبال کند، و مشاهده اینکه کودک هنگام بسته شدن یک چشم چگونه واکنش نشان می‌دهد. انجام معاینه کامل چشم پزشکی برای بررسی سایر مشکلات چشمی که می‌توانند بر بینایی تأثیر بگذارند
انجام آزمایش‌هایی که به‌طور خاص برای کودکان پیش از تکلم طراحی شده‌اند.
ضعف بینایی در یک چشم همیشه به معنای تنبلی چشم کودک نیست. در برخی موارد، استفاده از عینک برای اصلاح عیب انکساری در یک چشم می‌تواند بینایی را بهبود بخشد.
بینایی همه کودکان باید در چهارمین سالگرد تولد یا قبل از آن بررسی شود. بسیاری از مدارس غربالگری بینایی را به‌عنوان بخشی از خدمات غربالگری سلامت کودک در مهدکودک ارائه می‌دهند. به‌طور جایگزین، بینایی‌سنج یا پزشک شما می‌تواند بینایی کودک شما را بررسی کند.
اگر سابقه خانوادگی انحراف چشم، آب‌مروارید دوران کودکی یا بیماری جدی چشم وجود دارد، چشم‌پزشک باید چشم‌های کودک شما را در دوران نوزادی بررسی کند.
تنبلی چشم یا آمبلیوپی چگونه درمان می‌شود؟
شروع درمان تنبلی چشم در اسرع وقت در دوران کودکی، زمانی که ارتباط بین چشم و مغز در حال شکل‌گیری است، مهم است.
گزینه‌های درمانی به علت تنبلی چشم و میزان تأثیر این بیماری بر بینایی کودک شما بستگی دارد. معمولاً با وادار کردن کودک به استفاده از چشم ضعیف‌تر خود اصلاح می‌شود و عموماً ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول می‌کشد تا بینایی چشم ضعیف‌تر تقویت شود.
درمان‌ها عبارتند از:
عینک اصلاحی - عینک یا لنزهای تماسی می‌توانند مشکلاتی مانند نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم را که منجر به تنبلی چشم می‌شوند، اصلاح کنند.
چشم‌بند - کودک شما روزانه دو تا شش ساعت یا بیشتر روی چشمی که بینایی بهتری دارد، چشم‌بند می‌زند.
فیلتر بنگرتر - این فیلتر ویژه روی عدسی عینک چشم قوی‌تر قرار می‌گیرد و چشم قوی‌تر را تار می‌کند و چشم ضعیف‌تر را تحریک می‌کند.
قطره‌های چشم - این قطره‌ها می‌توانند به طور موقت بینایی چشم قوی‌تر را تار کنند و کودک شما را به استفاده از چشم ضعیف‌تر تشویق کنند.
جراحی - اگر کودک شما افتادگی پلک (پتوز) یا آب مروارید داشته باشد که باعث تنبلی چشم می‌شود یا اگر عینک مناسب جلوی انحراف یا انحراف چشم را نگیرد، ممکن است لازم باشد.
8 تمرین برای اصلاح تنبلی چشم
تمرینات چشم در خانه ممکن است توسط چشم پزشک، اپتومتریست یا ارتوپتیست به عنوان بخشی از برنامه درمانی بینایی تجویز شود. اکثر تمرینات برای استرابیسم، تنبلی چشم یا آمبلیوپی و سایر شرایط چشمی مانند نارسایی همگرایی مفید هستند.
1. درمان فشار دادن مداد (PPT)
برای این تمرین، می‌توانید از مداد یا هر شیئی که به شکل مداد باشد استفاده کنید. اگر مداد یا شی حاوی یک عنصر بصری مانند حروف الفبا باشد، این روش مؤثرتر است. اگر فرزند شما هنوز الفبای خود را نمی‌داند، به دنبال مدادی باشید که شکل یا نمادی قابل تشخیص روی آن داشته باشد، مانند شخصیت کارتونی که دوست دارد. این ممکن است به آنها کمک کند تا تمرکز خود را حفظ کنند.
می‌توانید PPT را خودتان یا با فرزندتان انجام دهید. هنگام انجام این تمرین، چشم‌بند را روی چشم قوی‌تر قرار ندهید. برای امتحان کردن PPT:
مداد را در مقابل خود (یا فرزندتان) در فاصله طول بازو نگه دارید. مداد را به آرامی تا حد امکان به بینی نزدیک کنید، بدون اینکه تار یا دولا شود.
به محض تار شدن مداد، آن را از بینی دور کنید.
اگر مداد حاوی یک عنصر بصری است، روی آن تمرکز کنید.
5 بار تکرار کنید. حداقل 3 بار در روز یک جلسه PPT انجام دهید.
2. رنگ‌آمیزی درون خطوط
بسیاری از کودکان عاشق رنگ‌آمیزی هستند. تشویق فرزندتان به رنگ‌آمیزی در یک کتاب رنگ‌آمیزی، راهی عالی برای تمرین چشم است. هدف در اینجا این است که فرزندتان درون خطوط رنگ‌آمیزی کند، نه فقط روی صفحه.
قبل از شروع این تمرین، به فرزندتان مداد رنگی یا مداد شمعی تیز بدون نقاط مات بدهید. برای انجام این تمرین:
یک کتاب رنگ‌آمیزی با تصاویر ساده که خطوط کاملاً مشخص دارند انتخاب کنید.
یک چشم‌بند روی چشم قوی‌تر فرزندتان قرار دهید.
به آنها دستور دهید اشیاء روی صفحه را با دقت رنگ کنند و درون خطوط بمانند.
حتماً بر فرزندتان نظارت داشته باشید تا چشم‌بند را برندارند.
3. تمرین با نخ براک
این تمرین به چشم‌ها کمک می‌کند تا یاد بگیرند که چگونه برای تمرکز روی یک شیء با هم کار کنند. این تمرین توسط فردریک براک، متخصص بینایی‌سنجی و استرابیسم سوئیسی که در سال 1972 درگذشت، ابداع شد.
این تمرین به یک نخ براک یا یک نسخه خانگی نیاز دارد. نخ براک، نخی سفید است که تقریباً 15 فوت طول دارد. روی آن مهره‌های چوبی رنگارنگی وجود دارد که می‌توان آنها را جابجا کرد. هنگام انجام این تمرین از چشم‌بند استفاده نکنید.
برای خرید نخ براک به صورت آنلاین اقدام کنید.
برای انجام تمرین نخ براک:
یک حلقه در دو انتهای نخ براک ببندید.
از یک حلقه برای اتصال نخ به دستگیره در یا شیء ثابت دیگر استفاده کنید.
مهره‌ها را در امتداد نخ طوری قرار دهید که یکی نزدیک به دستگیره در (تثبیت دور)، یکی حدود 3 فوت از شما (تثبیت میانی) و دیگری 6 اینچ از بینی شما (تثبیت نزدیک) باشد.
مستقیماً روبروی دستگیره در بایستید.
از حلقه نخ دیگر برای قرار دادن نخ براک دور انگشت خود استفاده کنید.
نخ را در امتداد لب بالایی خود، درست زیر بینی خود نگه دارید.
نخ باید محکم کشیده شود. اگر محکم نیست، لحظه‌ای برای تنظیم و کوتاه کردن آن با بزرگتر کردن حلقه‌ها وقت بگذارید.
به مهره‌ای که به شما نزدیک‌تر است نگاه کنید و مطمئن شوید که یک مهره می‌بینید، نه دو مهره. اگر دو مهره می‌بینید، مهره را حرکت دهید تا یکی را ببینید. باید دو نخ ببینید، انگار که از هر چشم یک نخ بیرون می‌آید. نخ‌ها باید شکل X تشکیل دهند.
همانطور که مهره را به بینی خود نزدیک‌تر می‌کنید، نخ‌ها باید دقیقاً در مهره به هم برسند و شکل V به خود بگیرند.
با تغییر تمرکز خود به مهره تثبیت میانی و سپس مهره تثبیت دورتر، این کار را تکرار کنید.
با قوی‌تر شدن چشم ضعیف شما، مهره باید بتواند به چشمان شما نزدیک‌تر شود، تا زمانی که فقط 1 اینچ فاصله داشته باشد.
4. بازی‌های ویدیویی
بازی‌های ویدیویی مخصوص طراحی شده که هنگام استفاده از عینک محافظ انجام می‌شوند، برای تنبلی چشم نویدبخش بوده‌اند. این بازی‌ها به صورت دوچشمی انجام می‌شوند، به این معنی که هر چشم از طریق عینک، چیزی متفاوت را می‌بیند، مانند تصاویر با کنتراست بالا یا پایین.
برای بزرگسالان، دانشمندان موسسه تحقیقاتی مرکز بهداشت دانشگاه مک‌گیل نشان داده‌اند که یک نسخه دوچشمی از تتریس برای تقویت چشم ضعیف‌تر مؤثر است.
انجام بازی‌های ویدیویی با چشم‌بند نیز ممکن است تأثیر مفیدی داشته باشد. یک مطالعه کوچک در سال 2011 نشان داد که بازی‌های ویدیویی اکشن و غیر اکشن برای بزرگسالان مبتلا به تنبلی چشم فوایدی دارند.
5. کارت نقطه‌ای
برای این تمرین، شما تلاش خواهید کرد تا یک تصویر واحد از یک نقطه را روی یک کارت با هر دو چشم حفظ کنید. برای استفاده از کارت نقطه‌ای:
نقطه‌هایی را روی یک کارت مستطیلی ساخته شده از مقوا یا نوع دیگری از کاغذ سفت بکشید.
کارت را به صورت طولی و در تماس با بینی خود نگه دارید تا خط نقاط مستقیماً جلوی صورت شما باشد.
کارت را کمی به پایین کج کنید.
روی نقطه‌ای که از شما دورتر است تمرکز کنید. اگر چشمان شما به درستی همگرا باشند، الگوی نقاط باید به شکل حرف A به نظر برسد. نقطه‌ای که روی آن فوکوس می‌کنید باید تک باشد و تار نباشد.
روی نقطه بعدی در خط فوکوس کنید و سپس روی نقطه بعدی، و هر نقطه را به مدت پنج ثانیه در فوکوس نگه دارید. اگر چشمان شما به درستی همگرا شوند، شکل X تشکیل می‌شود.
وقتی به نقطه‌ای که به شما نزدیک‌تر است می‌رسید، نقاط پشت آن دو برابر می‌شوند و شکل V را تشکیل می‌دهند.
6. کارت‌های همگرایی بشکه‌ای
این تمرین در درجه اول برای درمان اگزوتروپی، نوعی انحراف چشم، استفاده می‌شود. می‌توانید این کارت‌ها را بخرید یا خودتان آنها را بسازید.
برای ساخت کارت‌های همگرایی بشکه‌ای، سه بشکه قرمز را در یک طرف کارت به صورت طولی بکشید. اندازه بشکه‌ها باید به سمت پایین کارت افزایش یابد. بشکه‌های مربوطه را در طرف دیگر کارت به رنگ سبز بکشید.
برای استفاده از کارت‌های همگرایی بشکه‌ای:
کارت را به صورت طولی در تماس با بینی خود نگه دارید تا سه بشکه در یک خط عمودی ظاهر شوند و از صورت شما دور باشند. بزرگترین بشکه باید از بینی شما دورتر باشد.
به بزرگترین بشکه خیره شوید تا زمانی که یک تصویر با هر دو رنگ ببینید. دو بشکه دیگر باید دو برابر به نظر برسند.
نگاه خود را تا شماره پنج نگه دارید، سپس به هر بشکه کوچکتر بروید و تمرین را تکرار کنید.
7. پازل‌ها
چیدن پازل‌های جورچین با چشم‌بند می‌تواند به تقویت چشم ضعیف‌تر کمک کند. طیف بسیار وسیعی از انواع پازل‌های جورچین وجود دارد. حتماً پازل‌هایی را انتخاب کنید که مناسب سن کودک باشند و پیچیدگی آنها او را کلافه نکند.
8. مطالعه
اگر کودک شما می‌تواند بخواند، از او بخواهید روزانه حداقل 30 دقیقه با استفاده از یک چشم‌بند روی چشم قوی‌ترش، کتابی متناسب با سنش که از آن لذت می‌برد، بخواند.
و در پایان
مشاوره چشم پزشکی برای کودک شما ضروری است زیرا تنبلی چشم می‌تواند عود کند.
منبع:
www.healthline.com
www.lei.org.au
0 دیدگاه